معرفی رشتههای ورزشی فعال در کمیته ملی پارالمپیک جمهوری اسلامی ایران
رشته های ورزشی تابستانی
بدمینتون
توضیحات این رشته در دست تکمیل است و به زودی در این قسمت درج خواهد شد.
بسکتبال با ویلچر
این رشته پارالمپیکی تحت پوشش فدراسیون جهانی (IWBF) می‌باشد که در سال 1945 در کشور ایالات متحده آمریکا فعالیت خود را آغاز نمود. رشته بسکتبال با ویلچر در سال 1960 همزمان با بازیهای پارالمپیک رم معرفی گردید. این رشته در سال 1359 در ایران فعال و اولین برنامه برون مرزی آن در سال 1360 به کشور یوگسلاوی سابق صورت پذیرفت. سال 2004 آتن اولین حضور تیم بسکتبال با ویلچر ایران در بازی های پارالمپیک محسوب می شود. در این رشته ورزشکاران دارای معلولیت های حرکتی می‌توانند در 2 بخش زنان و مردان به رقابت بپردازند.
بوچیا
رشته بوچیا در سال 1984 میلادی فعالیت خود را تحت پوشش سازمان جهانی CP-ISRA آغاز نمود و از ابتدای سال 2013 به عنوان یک فدراسیون جهانی مستقل شناخته شد. آغاز فعالیت این رشته در ایران به سال 1383 بر می‌گردد. اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور هم در همین سال برگزار و اولین برنامه برون مرزی آن در سال 1385 به مسابقات آسیا – اقیانوسیه فسپیک مالزی صورت پذیرفت. رشته بوچیا به عنوان یک ورزش آسایشگاهی و خانوادگی مطرح بوده و کلیه افراد دارای معلولیت های شدید به صورت تیمی، انفرادی و دوبل در 2 بخش زنان و مردان با یکدیگر رقابت می نمایند.
تنیس با ویلچر
رشته تنیس با ویلچر زیر پوشش فدراسیون جهانی تنیس ITF بوده که در دهه 1970 میلادی فعالیت خود را آغاز نمود و به طور رسمی به بازی های پارالمپیک بارسلون 1992 راه یافت. این رشته در سال 1374 در ایران فعال و اولین برنامه برون مرزی آن در سال 1378 به مسابقات آسیا– اقیانوسیه مالزی صورت گرفت. در این رشته کلیه ورزشکاران معلول حرکتی می‌توانند به صورت انفرادی، دو نفره تیمی و مختلط در 2 بخش زنان و مردان در رقابت ها شرکت نمایند.
تنیس روی میز
رشته تنیس روی میز از رشتههای تحت پوشش فدراسیون جهانی تنیس روی میز (ITTF) می‌باشد که در سال 1960 میلادی فعالیت خود را آغاز نمود. این رشته در سال 1359 در ایران فعال و اولین دوره قهرمانی کشور این رشته در همین سال برگزار شد. اولین برنامه برون مرزی آن در سال 1364 با اعزام به مسابقات جهانی استوک مندویل انگلستان صورت گرفت و اولین حضور این رشته در بازیهای پارالمپیک 1992 آتلانتا در بخش زنان بود. در رشته تنیس روی میز ورزشکاران دارای معلولیت‌های حرکتی در کلاس‌های نشسته و ایستاده به صورت تیمی، انفرادی و دوبل در 2 بخش مردان و زنان به رقابت می پردازند.
تیر و کمان
رشته تیروکمان زیر پوشش فدراسیون جهانی تیروکمان (FITA) می‌باشد که در سال 1948میلادی فعالیت خود را آغاز و به طور رسمی به بازیهای پارالمپیک 1960 رم راه یافت.. این رشته در سال 1373 در ایران فعال و اولین اعزام برون‌مرزی آن در سال 1374 پس از برگزاری اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور به مسابقات جهانی کشور انگلستان انجام شد. مسابقات تیروکمان در 2رشته کامپوند و ریکرو برای ورزشکاران دارای معلولیت حرکتی به صورت تیمی و انفرادی برای زنان و مردان برگزار می‌شود. اولین مدال طلا تاریخ حضور ایران در بازیهای المپیک و پارالمپیک این رشته توسط خانم زهرا نعمتی در رشته ریکرو در پارالمپیک 2012 لندن کسب شد.
تیراندازی
رشته تیراندازی، تحت پوشش IPC می‌باشد که در سال 1976 میلادی فعالیت خود را آغاز کرد .این رشته در سال 1361 در ایران فعال و اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در سال 1362 برگزار گردید. نخستین اعزام برون مرزی آن در سال 1361 به مسابقات استوک مندویل انجام شد. اولین اعزام بانوان و آقایان به بازی های 1996 آتلانتا صورت گرفت. عنایت بخارایی اولین مدال طلا را در گروه مردان و خانم نیره عاکف اولین مدال برنز را در گروه بانوان کسب نمود. در این رشته کلیه ورزشکاران دارای معلولیت حرکتی در گروه های ایستاده و نشسته به صورت تیمی و انفرادی و در 2 بخش زنان و مردان به رقابت می‌پردازند.
جودو
رشته جودو تحت پوشش سازمان جهانی ورزش‌های نابینایان و کم بینایان (IBSA) می‌باشد که در سال 1988میلادی فعالیت خود را آغاز نمود و اولین حضور زنان در پارالمپیک 2004 صورت گرفت. آغاز فعالیت این رشته در ایران در سال 1370 و اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در سال 1372 برگزار گردید. اولین اعزام برون مرزی آن در سال 1377 به مسابقات جهانی اسپانیا بود. در این رشته گروه‌های نابینا و کم‌بینا به صورت انفرادی در 2 بخش زنان و مردان به رقابت می‌پردازند. اولین مدال این رشته همزمان با اولین حضور رشته جودو در بازیهای پارالمپیک 2004 آتن توسط آقای هانی عساکره به دست آمد.
دو و میدانی
رشته دومیدانی در سال 1952 فعالیت خود را همزمان با بازیهای استوک مندویل آغاز و در سال 1960 میلادی به بازیهای پارالمپیک وارد شد. این رشته تحت پوشش IPC می باشد. آغاز فعالیت این رشته در ایران به سال 1359 بر می‌گردد. اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در همین سال برگزار و اولین اعزام برون مرزی آن در سال 1362 به مسابقات جهانی استوک مندویل صورت پذیرفت. مسابقات این رشته ورزشی در مواد دو ها، میدانی‌ها، پرش‌ها و ویلچررانی برگزار می‌شود. رشته دو و میدانی از رشتههای پرمدال بازیهای پارالمپیک محسوب می‌شود و قهرمانان و نام‌آوران زیادی طی سال‌های حضور در بازیهای پارالمپیک برای کشور عزیزمان افتخار آفرینی نموده اند.
کسب مدال های متعدد در تاریخ بازیهای پارالمپیک ره آورد حضور ورزشکاران ایران در رشته دو و میدانی است. این رشته اولین مدالهای رنگارنگ خود را در بازی های 1988 سئول به دست آورد. بانوان ورزشکار نیز برای اولین بار در بازیهای پارالمپیک 2000 سیدنی شرکت نمودند. کلیه زنان و مردان دارای معلولیت‌های حسی- حرکتی می‌توانند در رشته دو و میدانی به رقابت بپردازند.
دوچرخه سواری
رشته دوچرخه سواری در سال 1988 میلادی در بازیهای پارالمپیک سئول فعالیت خود را تحت پوشش UCI آغاز نمود. آغاز فعالیت این رشته در ایران به سال 1380 بر می گردد.اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در سال 1381 برگزار و نخستین اعزام برون مرزی به مسابقات جهانی آلمان بود. مسابقات این رشته در مواد تایم تریل انفرادی، پیست و جاده در دو گروه مردان و زنان برگزار می شود. همه افراد دارای گروه های معلولیتی حسی- حرکتی می توانند در رشته دوچرخه سواری به فعالیت بپردازند.
شمشیر بازی
رشته شمشیربازی فعالیت خود را در سال 1953 میلادی تحت پوشش IWAS آغاز کرد. مسابقات این رشته در سه ماده فلوره، سابر و اپه برای مردان و فلوره و اپه برای زنان برگزار می‌شود.
شنا
رشته شنا در سال 1960 میلادی فعالیت خود را رسما تحت پوشش IPC آغاز کرد. این رشته در سال 1359 در ایران فعال و اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در همین سال برگزار شد. اولین اعزام برون مرزی رشته شنا در سال 1372 با اعزام به مسابقات بین‌المللی مجروحان جنگی انگلستان صورت پذیرفت.
شنا از رشتههای پرمدال بازیهای پارالمپیک به حساب می‌آید و گروه‌های دارای معلولیت‌های حسی- حرکتی می‌توانند در آن شرکت نمایند. اولین حضور ورزشکاران ایرانی در بازیهای پارالمپیک 2012 لندن اتفاق افتاد.
فوتبال 5 نفره
رشته فوتبال 5 نفره در سال 1996 میلادی فعالیت خود را تحت نظر IBSA آغاز کرد. این رشته در سال 1385 در ایران فعال و در سال 1386 اولین اعزام برون مرزی آن به مسابقات آسیا – اقیانوسیه کره جنوبی انجام شد. این رشته ویژه معلولین نابینا و کم‌بینا می‌باشد.
فوتبال 7 نفره
رشته فوتبال 7 نفره در سال 1984 میلادی به بازیهای پارالمپیک وارد و تحت پوشش سازمان جهانی (CPISRA) فعالیت نمود. و از سال 2014 میلادی مستقل گردید. این رشته در سال 1372 فعالیت خود را در ایران آغاز نمود. اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در سال 1373 برگزار شد. اولین اعزام برون مرزی این رشته در سال 1379 با اعزام به مسابقات بین‌المللی جام طلایی روسیه صورت گرفت.اولین مدال برنز ایران در بازیهای پارالمپیک 2008 پکن به دست آمد. کلیه معلولین فلج مغزی می‌توانند در این رشته فعالیت نمایند.
قایقرانی کانو
توضیحات این رشته در دست تکمیل است و به زودی در این قسمت درج خواهد شد.
گلبال
رشته گلبال در سال 1946 میلادی فعالیت خود را تحت پوشش (IBSA) آغاز نمود. در سال 1976 در بازیهای پارالمپیک تورنتو به جمع رشته های پارالمپیکی پیوست. این رشته در سال 1359 فعالیت خود را در ایران شروع و اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور هم در این سال برگزار گردید. 1988 میلادی اولین اعزام برون مرزی رشته گلبال به مسابقات پارالمپیک سئول انجام شد. رشته گلبال طرفداران زیادی در بین نابینایان و کم‌بینایان دارد و همه گروه‌های نابینا و کم‌بینا می توانند در آن شرکت نمایند.
والیبال نشسته
رشته والیبال نشسته فعالیت خود را در سال 1956 میلادی شروع و در سال 1980 تحت پوشش فدراسیون جهانی (WOVD) به طور رسمی در پارالمپیک آمستردام آغاز به فعالیت نمود. این رشته در سال 1359 هم زمان با برگزاری اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور فعالیت خود را آغاز کرد. درسال 1363 اولین اعزام برون مرزی به مسابقات جهانی نروژ صورت گرفت. رشته والیبال نشسته از پرافتخارترین رشتههای ورزشی تیمی کشور در هر دو بخش المپیک و پارالمپیک می باشد این رشته اولین مدال طلای خود را در بازی های پارالمپیک 1988 سئول به دست آورد. کلیه افراد با حداقل معلولیت قادرند در رشته والیبال نشسته به فعالیت بپردازند.
وزنه برداری
رشته وزنه‌برداری فعالیت خود را در سال 1964 میلادی تحت پوشش IPC آغاز نمود. همزمان با اولین دوره مسابقات قهرمانی کشور در سال 1365 فعالیت خود را در کشور شروع و اولین اعزام برون مرزی آن در سال 1367 به بازیهای پارالمپیک سئول انجام شد. این رشته از رشتههای افتخار آفرین و پرمدال محسوب می‌شود. ورزشکاران کشور مان تا کنون توانسته‌اند مدال های فراوانی را در این رشته ورزشی کسب نمایند. اولین مدال طلای این رشته در بازی های پارالپیک 1996 آتلانتا به دست آمد. همه گروه‌ها با حداقل معلولیت مجوز حضور در رقابت‌های وزنه‌برداری را خواهند داشت.